Ieder land heeft zo zijn eigen interpretatie van hoe brood er uit moet zien en moet smaken, maar iedereen is het er, denk ik, wel over eens dat het lekkerste brood toch echt vers van de bakker komt. In Nederland is het heel gewoon om ’s morgens lekker met een boterhammetje of broodje te ontbijten.

Volkoren, spelt, wit, half volkoren, roggebrood, er zijn zoveel soorten. De grove indeling van brood is eigenlijk witbrood, volkorenbrood en bruinbrood. En buitenom de soorten kun je brood ook nog eens op verschillende manieren klaarmaken; een lekkere tosti, wentelteefjes of gewoon zo met een plakje kaas.

Er zijn zoveel meer soorten brood dan je zou denken en wellicht zijn er zoveel soorten dat je je hele leven nodig hebt om alle soorten uit te proberen. Daarom aan ons de taak om eens even in de wereld van het brood te duiken. Laten we met de hoofdsoorten beginnen.

1. Volkorenbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
  X
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 247 Kcal

Wist je dat de naam volkorenbrood een benaming is die wettelijk is vastgelegd? Het komt er op neer dat brood dat is gemaakt van 100 procent volkorenmeel, de naam volkorenbrood mag gebruiken. Volkorenbrood is een redelijk compact brood, maar staat er om bekend dat het rijk is aan mineralen, vezels en vitamines.

De gehele graankorrel wordt gemalen en gebruikt bij het bakken van volkorenbrood. Naast de graankorrel (het volkorenmeel) wordt volkorenbrood gemaakt van gist, zout, water of melk, margarine of boter en soms ook wat suiker.

Het is eigenlijk best vreemd hoe volkorenbrood van de broodsoort voor de wat minder bedeelden is gegaan naar de broodsoort voor de wat meer bedeelden. Witbrood was namelijk veel duurder in het begin, maar op een gegeven moment ging het financieel beter en kon iedereen witbrood kopen. Toen realiseerden mensen zich dat volkorenbrood eigenlijk veel gezonder is dan witbrood en steeg het volkorenbrood in aanzien.

2. Witbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 256 Kcal

Voor witbrood wordt qua bloem alleen maar tarwebloem gebruikt. Dit is wat ongezonder omdat de kiem en de zemel gezeefd worden van de graankorrel, hierdoor blijven er minder vitamines, mineralen en vezels in de bloem over. Het voordeel dat het met zich meebrengt om tarwebloem te gebruiken is dat je een lekker luchtig broodje kunt bakken.

Het is eigenlijk alleen in Noordwest-Europa dat het witbrood aan populariteit heeft moeten inleveren ten opzichte van bruinbrood en volkorenbrood. De rest van de wereld gebruikt vaak nog wel gewoon bloem om het brood te bakken.

Wist je dat de zogeheten wittebroodsweken ermee te maken hebben dat in den beginne witbrood duurder was dan bruinbrood of volkorenbrood en dat men toen vond dat er enige weken nadat mensen waren getrouwd zich best mochten wentelen in luxe.

3. Bruinbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
 X 
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 313 Kcal

Bruinbrood is eigenlijk een combinatie van witbrood en volkorenbrood. Er wordt gebruik gemaakt van deegbloem en meel de verhouding tussen deze twee is meestal 50/50. In Nederland is bruinbrood de broodsoort die het meeste gegeten wordt, waarschijnlijk omdat het voor een deel zo gezond is als volkorenbrood en een deel lekker luchtig is als witbrood.

Bij het eten van bruinbrood krijg je veel vitamine B1 en B6 binnen, maar er zitten ook nog eens veel mineralen als jodium en ijzer in. Je kunt bruinbrood, zoals veel soorten brood kopen als een ovenvers brood, maar ook bijvoorbeeld dagvers of je kunt hem kopen vanuit het vriesvak in de supermarkt. Bruinbrood lijkt qua uiterlijk behoorlijk veel op volkorenbrood, dit omdat veel bakkers de bruinbroden soms wat bruiner laten lijken. Hierdoor vergissen consumenten zich nog wel eens.

Wil je een volkorenbrood? Kijk dan of het zo heet, want volgens de wet mag volkorenbrood alleen zo heten als het echt volkorenbrood is (dus met de hele graankorrel). Zijn er geen volledige graankorrels gebruikt, en het is een combinatie van meel en bloem? Dan heb je een bruinbrood te pakken. Is het alleen gemaakt met bloem? Dan is het witbrood.

4. Casinobrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XX 
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 251 Kcal

De naam casinobrood komt uit Italië; casin betekent klein huisje. Je zult nu misschien denken: “huisje?”. Ja, het casinobrood wordt namelijk bereid door het brooddeeg in een broodblik of een bus te doen. Hierop wordt tijdens het bakken een deksel geplaatst om het broodblik of busje af te sluiten. En volgens de Italianen lijkt dat dus op een huisje.

Je kunt casinobrood gemakkelijk herkennen aan de vorm; deze is altijd vierkant met een dun korstje aan de buitenkant. Ideaal brood voor kindjes die niet graag korstjes lusten. Ook is het, door de vierkante vorm, handig om mooie sandwiches te maken. Je kent ze wel met van die driehoekjes; je snijdt gewoon de vierkante boterhammen diagonaal doormidden en je hebt in principe twee mooie driehoekjes.

Het meeste casinobrood dat wordt gebruikt is het witte casinobrood, maar het is ook te verkrijgen in een bruine en een volkoren variant. Er zijn trouwens ook ronde varianten van casinobrood, maar die zijn wat minder bekend dan de vierkante versie. Dus voor ieder wat wils.

5. Maanzaadbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XX 
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 239 Kcal

Maanzaad wordt ook wel blauwmaanzaad genoemd. Dit zaad kun je gebruiken om in of over je brood mee te bakken, dan krijg je maanzaadbrood. In Nederland gebruiken we maanzaad aan de buitenkant van het brood en brengen we het, over het algemeen, aan voor dat we het maanzaadbrood gaan bakken.

Maanzaad lijkt zo onschuldig, en is het ook, maar dit vriendelijk uitziende zwarte mini-kraalachtige zaadje komt van de slaapbol. De slaapbol, ook wel Papaver somniferum genoemd. En bij de meeste mensen gaat er bij het woord papaver wel een belletje rinkelen, en terecht, want van de zaaddoos (slaapbol) van de klaproos, ofwel papaver, wordt namelijk opium gemaakt, maar dus ook maanzaad.

Nu moet je natuurlijk niet gelijk denken dat als je veel maanzaadbrood eet, je er verslaafd aan kunt raken, want dat is hoogst onwaarschijnlijk (tenzij je ongeveer 500 broden per week eet). Maanzaad wordt gemaakt van de rassen die een laag gehalte hebben aan opiaten.

6. Tijgerbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XX 
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 250 Kcal

Tijgerbrood is een typisch Nederlands brood, al kennen ze het in Amerika ook onder de naam Dutch Crunch Bread. Ook in het Verenigd Koninkrijk wordt het verkocht, maar dan onder de naam Giraffe Bread. Je kunt het brood makkelijk herkennen door het patroon op de bovenkant van het brood.

Het heet dan wel tijgerbrood, maar ze hadden het brood beter luipaardbrood kunnen noemen, omdat de structuur of tekening boven op het brood meer op het patroon van een luipaardvel lijkt dan op dat van een tijgervel. Tijgerbrood is verkrijgbaar in bruinbrood, volkorenbrood of witbrood, welke het meest wordt verkocht.

Het patroon dat zo iconisch is voor tijgerbrood wordt gemaakt door een dun laagje van een papje van, meestal, een mengsel van giste en rijstmeel. Bij het narijzen van het deeg, waarbij het deeg dus nog uitzet, kan dit papje niet mee uitdijen door een tekort aan gluten waardoor er scheuren ontstaan. Wanneer het brood wordt gebakken kleurt de bovenkant en geven die scheuren het leuke patroon.

7. Krentenbrood en Rozijnenbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 274 Kcal

Je hebt krentenbrood en je hebt rozijnenbrood en ze lijken heel veel op elkaar. Het enige verschil is, zoals de naam al zegt dat krentenbrood brood is met krenten en rozijnenbrood brood is met rozijnen. Naast rozijnen of krenten wordt er ook redelijk vaak wat sukade toegevoegd aan het brood.

Het meest bekende krentenbrood van Nederland is toch wel het Twentse Krentenwegge. Krentenwegge is een feestbrood dat vroeger vaak werd geschonken bij een geboorte. De broden konden wel anderhalve tot twee meter worden en een breedte hebben van zo een 30 cm.

Je zult je misschien afvragen waarom Krentenwegge gegeven werd bij de geboorte van een kindje. Het lijkt erop dat dit gedaan werd om mee te helpen het ijzertekort dat de moeder door de zwangerschap hadden opgelopen weer te helpen aanvullen. Krenten en rozijnen bevatten namelijk ijzer. Maar of dit verhaal waar is, dat is niet helemaal zeker.

8. Meergranenbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 260 Kcal

Meergranenbrood lijkt altijd heel gezond, maar let op, want je hebt een volkorenbrood versie, een bruinbrood versie en een witbrood versie. Dus niet al het meergranenbrood is even gezond. Wat wel voor elk meergranen brood geldt, is dat ze meerdere granen hebben.

Er is een wet die heeft vastgelegd wat een meergranenbrood eigenlijk is. Een meergranenbrood mag pas een meergranenbrood heten als het brood minimaal 3 graansoorten bevat, daarbovenop mag de meest aanwezige graansoort niet meer dan 90% van het meelbestanddeel vormen. Deze granen kunnen bestaan uit bijvoorbeeld rogge, gerst, maïs, tarwe of spelt.

Of een meergranenbrood bruin, volkoren of wit is moet vanaf 1 juli 2022 worden aangeduid op het etiket zodat de consument dan een betere beslissing kan nemen en zich niet laat leiden door hoe het brood er aan de buitenkant uitziet. Soms ziet witbrood er namelijk precies zo uit als een bruin of volkorenbrood doordat de bakker gebruik heeft gemaakt van bijvoorbeeld geroosterd moutmeel om het brood donker te maken.

9. Sesambrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 271 Kcal

Zoals maanzaadbrood is sesambrood een brood met vaak aan de buitenkant de zaadjes van de naam van het brood, in dit geval dus sesam. Veel mensen kennen sesam misschien wel van tahinpasta (dat ook wordt gebruikt voor het maken van humus) en kennen de lekkere smaak die licht naar nootjes proeft. 

Sesam is op zich een gezond pitje omdat het rijk is aan eiwitten, olie en verschillende vitamines en mineralen. In het begin werd sesambrood voornamelijk aangeboden in natuurvoedingswinkels, maar het sesambrood heeft aan populariteit gewonnen en is nu bijna overal te koop.

Er zijn in verschillende landen broden op de markt die ook sesam bevatten, zo heb je de obwarzeanek uit Polen, die lijkt een beetje op een bagel. Challe ofwel Challa is een Hebreeuwse variant en de Simit komt uit Turkije.

10. Speltbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 260 Kcal

Een aantal jaar geleden zag je het eigenlijk in geen enkele supermarkt, maar nu is het razend populair: speltbrood. En het is niet alleen populair in het brood, maar ook bij de koekjes, repen en speltcrackers kun je je spelthart ophalen. Maar waarom is dit brood nu ineens zo populair geworden?

Dat is inderdaad een goede vraag, zeker als je bedenkt dat dit brood al zo een 9000 jaar bestaat! Het is een fabeltje dat het twee keer zo gezond zou zijn als tarwebrood, het broertje van speltbrood. Beide broden hebben hun plus- en minpunten. Veel mensen denken trouwens dat speltbrood geen gluten bevat, maar dit is niet waar.

Nu terug naar de vraag: waarom die populariteit? Het komt eigenlijk doordat we meer biologisch zijn gaan ‘denken’. Spelt is namelijk een behoorlijk pittig graantje en kan zichzelf behoorlijk goed tegen insecten verweren, hierdoor zijn er minder bestrijdingsmiddelen nodig. Door het gebruik van minder bestrijdingsmiddelen wordt spelt dus bestempeld als duurzamer en schoner.

11. Maisbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meel (en in mindere mate maismeel)Volkorenmeel
 X 
WitMaisbroodVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 262 Kcal

Maisbrood is veel gevallen eigenlijk gewoon witbrood met maisbloem en het is bijna nooit zo dat het een volkorenbrood met dus maismeel is. Om te zien wat voor soort brood je in je handen hebt als je het gaat kopen kun je het beste de ingrediëntenlijst bekijken die op het brood staat, of als je naar de bakker gaat het even vragen.

Er zijn veel bronnen die dus melden dat maisbrood een witbrood is met als hoofdbestandsdeel tarwebloem (het eerste ingrediënt op de ingrediëntenlijst is het product dat het meest voorkomt in hetgeen je wilt kopen), al is het wel vaak zo dat er bijvoorbeeld nog gepofte maïs of maïsgries aan toe zijn gevoegd. Dit zorgt voor dat leuke gele kleurtje.

Echter Wikipedia meldt dat maïsmeel wel tot de ingrediënten zou behoren, dus het is wat tegenstrijdig allemaal. Het is dus echt aan te raden om op de verpakking te kijken welke soort maïsbrood je gaat kopen, of even na te vragen.

12. Roggebrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 197 Kcal

Roggebrood, ja, je moet ervan houden met de uitgesproken smaak en bijzondere structuur. Dit hele donkere brood was lang geleden naast aardappelen een hoofdbestandsdeel van het voedsel in Nederland en België. Op een gegeven moment is het verstoten door wit- en bruinbrood, maar is nu weer enigszins terug in opmars.

Roggebrood heeft in Nederland eigenlijk drie regionale soorten namelijk Gelders, Brabants / Limburgs en Fries / Gronings. Alle drie hebben ze een verschillende bakwijze en de smaak verschilt ook enigszins. Wat eigenlijk bij allemaal hetzelfde is, is dat roggebrood in een afkoelende oven wordt gaar gestookt. Dit houdt in dat wanneer het brood in de oven gaat deze niet meer verder wordt warm gemaakt. De reken hiervoor is dat roggebrood anders een harde rand krijgt.

Bij roggebrood heb je, al zou je het niet verwachten, ook nog andere verschillen dan de regionale verschillen. Zo kan het met bloem (dus witbrood), met volkoren (volkorenbrood) of een combinatie van de twee (bruinbrood) worden gemaakt. Let dus goed op het label wanneer je het koopt.

13. Stokbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 269 Kcal (wit)

In Frankrijk noemen ze het een baguette, wij noemen het een stokbrood. De naam die we aan dit brood hebben gegeven komt uiteraard door de vorm van dit brood. Het lijkt wel een beetje op een stok van brood.

Een stokbrood is ongeveer 65 tot 70 cm lang en heeft ondertussen de leeftijd behaald van bijna honderd jaar. Wij kennen vooral het witte stokbrood, maar ook dit brood is er weer in de verschillende soorten variërend van wit, bruin tot volkorenbrood.

In Frankrijk zijn ze erge fan van dit soort brood en hebben er dan ook meerdere soorten van zoals een flute, Campagne, Painen en la Tradition. De naam baguette is letterlijk vertaald naar het Nederlands trouwens ‘stokje’.

14. Waldkorn Brood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 247 Kcal

Een hele slimme marketing truc van het Nederlandse CSM Bakery Solutions; kies een bijzondere naam voor een brood en prijs het aan als een heel gezond brood. Waldkorn brood is een brood met een mooie donkere bruine kleur en hierdoor denkt de consument vaak dat het daarom ook een gezond brood zou moeten zijn.

Dit is dus niet het geval, je ogen bedriegen je. Het is weliswaar een meergranenbrood, maar let wel, waldkorn zelf bestaat niet als een graansoort. In 2019 heeft het Nederlandse tv-programma Keuringsdienst van Waarde een onderzoek gedaan naar het waldkorn brood.

Zij kwamen er dus achter dat dit, als gezond aangeprezen brood, helemaal niet gezonder is dan gewoon witbrood en dus niet echt voedzaam. CSM Bakery Solutions heeft een brood van bloem bruin gemaakt met gebrand tarwemoutbloem en er een paar handen vol met oeroude granen door gegooid, dat was kort samengevat, de conclusie van het programma.

15. Zuurdesembrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 236 Kcal

Zuurdesembrood is in opkomst, maar wat is het eigenlijk? De meeste bakkers gebruiken gist als rijsmiddel, maar bij zuurdesembrood wordt dit niet gebruik. Er wordt gebruik gemaakt van een zogeheten moederdeeg. 

Dat moederdeeg wordt gemaakt door een papje te maken van bloem of meel met water. Door het papje uren, en als de bakker het wil, zelfs dagen te laten rijzen bij een bepaalde temperatuur, gaan de melkzuurbacteriën en de natuurlijke gisten aan het werk.

Als het papje genoeg gerezen is, voegt de bakker steeds wat water en bloem toe tot er een ideale verhouding is voor het maken van een zuurdesembrood. Doordat niet alle bakkers dezelfde verhoudingen of temperaturen gebruiken verschilt het brood van bakker tot bakker en soms zelfs van keer tot keer.

16. Paasbrood en Kerstbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 296 Kcal (paasbrood), 305 Kcal (kerstbrood)

Paasbrood en kerstbrood worden ook wel paasstol en kerststol genoemd. Het zijn broden die, respectievelijk rond Pasen en kerst worden gegeten en gevuld zijn met bijvoorbeeld rozijnen, geweld fruit (sukade) en amandelspijs.

De traditie om stollen te eten rond de kerst en Pasen komt uit Duitsland en Nederland, maar is door bepaalde supermarktketens een beetje verspreid geraakt. De originele traditie is om deze welgevulde broden te eten om de vruchtbaarheid te vieren.

Er zijn niet zoveel verschillen tussen beide stollen, maar bij de paasstol worden vaak wat sinaasappelschilletjes toegevoegd. Ook wordt er boven op de stol wat poedersuiker en gekneusde hazelnootjes of amandelschaafsel gedaan. 

17. Pistolets

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 299 Kcal (Gemiddelde)

In Nederland en België zijn er wat verschillen tussen de definitie van een pistoletje. Zo is het in België een rond of ietwat langwerpig luchtig broodje, terwijl het in Nederland meer lijkt op een klein stokbroodje. Dat wat de Nederlanders een pistoletje noemen, noemen de Belgen dan weer een piccolo.

Uiteraard zijn bij de pistoletjes ook weer verschillende vormen en kleuren te bekennen. Zo zijn er bijvoorbeeld keizerpistolets, pistoletjes met sesam- of maanzaadjes en multigranenpistolets. 

18. Mueslibol

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 268 Kcal

Een mueslibol is eigenlijk het wat luxere broertje van de krentenbol. Naast rozijnen en krenten hebben mueslibollen ook wat nootjes toegevoegd gekregen en worden vaak versierd door er graanvlokken op te gooien.

Nog een groot verschil tussen de mueslibol en de krentenbol zijn het aantal calorieën. Hoe lekker je een mueslibol ook vindt en hoe gezond het ook klinkt, het is geen product om te gebruiken in een dieet om gewicht te verliezen. Zo bevat een krentenbol ongeveer 175 calorieën tegenover 200 calorieën van een mueslibol.

19. Kadetje

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 282 Kcal

Een kadetje of een zacht wit puntje is vaak gekocht als een wit broodje met een ovale, ietwat puntige vorm met een inkeping overdwars. Naast het gewone kadetje bestaat er ook een vloerkadetje. Dit kadetje wordt bestrooid met rijstemeel om aanbakken op de ‘vloer’(bodem) van de oven te voorkomen. 

De kadetjes worden alleen in Nederland onder deze naam gegeten, in Duitsland heten ze bijvoorbeeld Milchbrötchen. Ierland noemt ze Blaa en verder zijn ze meer bekend als hotdog buns. 

20. Croissant

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 478 Kcal

Weer zo een heerlijke lekkernij die is overgewaaid vanuit Frankrijk. Dit halve maanvormige broodje dat gemaakt is van bladerdeeg dankt haar naam dan ook aan “wassende maan” dat in het Frans wordt vertaald naar croissant.

Om een goede croissant te maken heb je behoorlijk wat boter, geduld en bloem nodig, maar gist, melk en suiker mogen ook niet ontbreken. Van het deeg wordt, na het kneden, een dunne plak gemaakt, hierop wordt de boter gelegd. De plak met de boter wordt dubbelgevouwen en nogmaals uitgerold tot een dunne plak, weer omgevouwen en weer uitgerold, etc. Dit wordt gedaan tot er een mooi glad deeg is ontstaan.

Hierna wordt de uiteindelijke plak in driehoekjes gesneden en opgerold en in een halve maan gebogen. Even een paar uur rijzen en dan kunnen ze in de oven nadat ze zijn ingesmeerd met losgeklopt ei.

21. Saucijzenbroodje

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
Wit (Bladerdeeg)BruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 423 Kcal

Je moet het saucijzenbroodje niet verwarren met het worstenbroodje. Het verschil zit hem vooral in het deeg; bij een saucijzenbroodje wordt er bladerdeeg gebruikt waar er bij een worstenbroodje brooddeeg wordt gebruikt. Saucijzenbroodjes zijn in Nederland bijna overal te koop waar je iets in de vorm van broodwaar kunt kopen.

Maar niet alleen in Nederland is ze populair, België en het Verenigd Koninkrijk hebben dit broodje ook in hun armen gesloten. Een saucijzenbroodje is gekruid gehakt dat in een rolletje is gerold en vervolgens in bladerdeeg gelegd. Er zit dus geen saucijs (worst) in zoals je zou denken.

22. Suikerbrood

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X  
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 310 Kcal

Fryske Sûkerbôle noemen ze het in Friesland, de bakermat van suikerbrood. Simpel gezegd is het een brood waar de bakker suiker in heeft meegebakken. Tegenwoordig is het een busbrood met een rechthoekige vorm, maar in het begin had suikerbrood een ronde vorm.

Een goed suikerbrood wordt gemaakt met suikerklontjes die uiteindelijk minimaal 40 procent van het hele brood in moeten nemen. Behalve Friesland zijn worden er ook suikerbroden gemaakt in Noord-Brabant en Limburg, echter noemen ze het daar klontjesmik.

Tussen het ‘echte’ suikerbrood en de klontjesmik zijn de belangrijkste verschillen het percentage suiker (minimaal 40 procent tegenover 25 procent) en het soort suiker dat wordt gebruikt; het Friese suikerbrood gebruikt grove suikerklontjes.

23. Knäckebröd

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren*

* Er bestaat wel volkoren Knäckebröd, maar uit onderzoek blijkt dat bij 6 van de 10 soorten die onderzocht waren, wel degelijk behoorlijk wat bloem wordt gebruikt. Waar voor “echt” brood de regel geldt dat het alleen volkoren mag heten als het uit 100% volkorenmeel bestaat, gaat dit voor het Knäckebröd niet op.

Voedingswaarde per 100 gram: 388 Kcal

Het Knäckebröd van Wasa is in Nederland waarschijnlijk het bekendste Knäckebröd, hoewel het door Verkade werd ingevoerd. Maar ook bijvoorbeeld de Jumbo en Bolletje hebben ze op de markt gebracht. Dit broodje komt van origine uit Scandinavië en is vaak van roggemeel gemaakt.

Het is eigenlijk een soort gedroogd broodje dat heel heet en erg kort wordt gebakken. Door het minimale water in het broodje is het lang houdbaar. Ondertussen heb je in Knäckebröd de nodige variaties, zoals een vezelrijke, goudbruine versie, of eentje met sesamzaadjes.

24. Pitabroodje

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
X X
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 267 Kcal

Omdat het pitabroodje vaak met shoarma wordt belegd, noemen we het ook wel een shoarmabroodje. Maar er zijn natuurlijk veel meer dingen die je op dit broodje met een zachte korst en een plat ‘lijf’. Als je op internet kijkt zie je honderden manieren om een pita op te leuken.

Bedoeïenen zouden het pitabroodje hebben uitgevonden; water en meel kneedden ze tot bolletjes en deze bolletjes bakten ze vervolgens op een open vuur. Omdat er geen pan of oven voor nodig is om dit brood te bakken is het een van de oudste soorten brood die er bestaat.

25. Ciabatta 

Gemaakt met / Verkrijgbaar als (soort brood): 

BloemBloem & (Tarwe)meelVolkorenmeel
XXX
WitBruinVolkoren

Voedingswaarde per 100 gram: 238 Kcal

Omdat de Italiaan Arnaldo Cavallari vond dat Italië een tegenhanger nodig had voor de Franse baguette, ontwikkelde hij de ciabatta, die in 1982 op de markt werd gebracht. Het is dus nog een vrij nieuw broodje, maar heeft ondertussen in die paar jaar wel wereldfaam gemaakt.

Omdat het deeg voor de ciabatta heel veel water bevat, krijg je een nogal slap deeg dat na het bakken een mooie luchtige structuur heeft. Een bekende vorm van de ciabatta, naast de ‘gewone’ is de ciabatta met stukjes olijf erin.

De vorm van de ciabatta is rechthoekig met een ietwat opbollende bovenkant en een knapperig korstje. 10x35 centimeter is dit broodje normaal gezien, maar er zijn nu ook mini varianten te krijgen die maar 5 bij 10 óf 10 bij 10 centimeter zijn.

Veel gestelde vragen

Hoe wordt brood gemaakt?

Over het algemeen wordt het deeg van brood gemaakt met bloem en (volkoren)meel, melk of water, (bakkers)zout en een rijsmiddel zoals bijvoorbeeld desem of gist. Een bakker kan er nog toevoeging bij doen ter verbetering van het brood. Hierbij kun je denken aan emulgatoren, suikers en vetstoffen.

Als het deeg is gemaakt, dan moet het brood gaan rijzen. Na het rijzen mag het brood de oven in en vervolgens afkoelen.

Hoe lang kun je brood bewaren?

Het Voedingscentrum geeft aan dat je brood buiten de koelkast of vriezer twee tot vier dagen kunt bewaren. Het is trouwens niet verstandig om brood in de koelkast te bewaren aangezien het dan sneller oud wordt.

Bewaar je brood in een afgesloten broodtrommel of (brood)zak. Je kunt je brood ook invriezen (bij -18 graden), dan kun je het ongeveer een maand goed houden.

Wanneer mag een baby brood eten?

Wanneer een baby tussen de vier en zes maanden is, kun je deze een stukje brood zonder korst geven. Houdt er wel rekening mee dat je baby al gewend moet zijn aan het nemen van oefenhapjes en dus wat grotere stukjes eten kan eten. 

Wanneer je het toch wat spannend vind, dan geeft het Voedingscentrum aan, dat je de stukjes brood ook eerst kunt doppen in vloeistof. Denk hierbij aan moedermelk of flesvoeding. Hierdoor wordt het brood een stuk zachter.

Hoe lang kun je brood in de vriezer bewaren?

Volgens het Voedingscentrum kun je brood ongeveer een maand in de vriezer bewaren bij -18 graden Celcius.

Wat is het meest gezonde brood?

Het Voedingscentrum geeft aan dat volkorenbrood het gezondste brood is. Dit omdat er veel gunstige voedingsstoffen inzitten en ook veel vezels bevat. Bij volkorenbrood wordt de gehele kraankorrel gebruikt, terwijl er bij bijvoorbeeld witbrood slechts de kern van het graan wordt gebruikt.

Waar kun je glutenvrij brood kopen?

Om te beginnen kun je er voor kiezen om glutenvrij brood zelf te maken als je het niet direct in je buurt kunt vinden. Verder kun je het bij de meeste bakkers halen, maar ook bij bijvoorbeeld de Albert Heijn of Jumbo

Waarom moet brood 2 maal rijzen?

Het is beter mo je brood twee keer te laten rijzen, maar je kunt het ook bij één keer laten. Echter als je het brooddeeg twee keer laat rijzen, waarbij je na de eerste rijs de grote kooldioxidebelletjes ‘kapot’ slaat. Dan krijg je meer uniforme en kleinere cellen in je brood(kruim). Hierdoor smaakt het brood wat malser.

Waar kun je koolhydraatarm brood kopen?

Vooral de supermarkten adverteren met koolhydraatarm brood. Zo kun je koolhydraatarm brood halen bij de Albert Heijn, Aldi, Plus, Dirk van de Broek, Jumbo en Lidl.

Maar ook andere bakkers / producenten bieden dit soort brood aan, voorbeelden zijn Soma, Atkins en TastyBasics. Vraag aan de lokale bakker of hij koolhydraatarm brood verkoopt, want van de échte bakker is het toch vaak het lekkerst!

Welk brood is goed om af te vallen?

Volkorenbrood verzadigd het snelst en het langst, dus kan het beste gegeten worden als je af wilt vallen en hierbij brood wilt eten.

Wat zit er in brood?

In principe bestaat brood maar uit vier ingrediënten:

  1. Meel of volkorenmeel van 1 of meerdere graansoorten (bijvoorbeeld tarwe, rogge, gerst, mais, rijst, spelt en boekweit) en /of bloem
  2. Melk of water
  3. Een rijsmiddel als (zuur)desem of gist
  4. Zout

Hiernaast kan er door de bakker broodverbetermiddelen worden toegevoegd.

Wat is gezond broodbeleg?

Het Voedingscentrum heeft een lijstje samengesteld met gezonde keuzes die je als beleg kunt gebruiken en uit de Schijf van Vijf komen:

  • Halvarine of margarine uit een kuipje op elke boterham
  • Zuivelproducten: 20+ en 30+ kaas, hüttenkäse, zuivelspread, mozzarella, zachte geitenkaas
  • Ei
  • Noten en notenpasta en pindakaas met 100% pinda’s of noten, zonder toegevoegd zout of suiker
  • Zelfgemaakte humus (kikkererwtenspread) of andere bonenspread zonder zout
  • Vis zoals zalm, makreel, forel, tonijn of haring
  • Groente en fruit, zoals tomaat, komkommer, paprika, radijs, gebakken champignons, gegrilde courgette, avocado, banaan, appel en aardbei

Uit deze belegsoorten (die buiten de Schijf van Vijf vallen) kun je dagelijks een keer iets kiezen:

  • Kipfilet, ham, boterhamworst, kalkoenfilet, knakworstje
  • Salades op brood zoals komkommersalade, selderijsalade
  • (Halva)jam, vruchtenhagel, appelstroop, honing, hagelslag, vlokken
  • Voorverpakte humus

Uit deze belegsoorten kun je wekelijks een keer iets kiezen:

  • Rauwe ham, salami, runderrookvlees, ontbijtspek en bacon
  • Chocoladepasta en kokosbrood

Wat zijn goede alternatieven voor brood?

Francesca KOOKT heeft op haar website een lijst van 10 alternatieven gezet die je kunt gebruiken in plaats van brood (als ontbijt, maar je kunt deze ook als lunch bijvoorbeeld inzetten):

  1. Havermoutpap
  2. Ontbijt smoothie
  3. Speltcrackers
  4. Ontbijtmuffins
  5. Overnight oats
  6. Muesli met kwark
  7. Pannenkoeken
  8. Eitjes
  9. Quinoa
  10. Appeltaart