“Supermarktprijzen bijna een vijfde hoger; gezin jaarlijks 1500 euro extra kwijt”. Zo kopte de NOS in augustus 2022. Volgens het GfK, dat de prijzen van producten in verschillende supermarkten bijhoudt, zijn de prijzen van boodschappen in de afgelopen 11 maanden 18.5% duurder geworden. De verwachting is dat de stijging van supermarktprijzen voorlopig nog even door zal gaan. Hoe reageert de Nederlandse consument op deze prijsstijgingen?
47% van Nederlanders heeft zijn of haar koopgedrag op minimaal één gebied aangepast
Het kopen van aanbiedingen en het voorkomen van voedselverspilling kennen de hoogste toename in aandacht (respectievelijk 45% en 40% van de Nederlanders doet dit nu vaker of veel vaker)
Het kopen in lokale winkels en op markten en het kopen van seizoensgebonden artikelen kennen de laagste toename in aandacht (respectievelijk 13% en 23% van de Nederlanders doet dit nu vaker of veel vaker)
Het kopen van grote hoeveelheden ineens kent de grootste afname in aandacht (11% van de Nederlanders doet dit nu minder vaak dan voorheen)
Kopen in lokale winkels en op markten is in het algemeen de minst populaire manier om te besparen op de boodschappen: 17% van de Nederlanders deed en doet dit nooit.
Van de jongeren tot 30 jaar heeft 59% het koopgedrag op tenminste één gebied aangepast, bij de ouderen boven de 60 jaar ligt dit percentage op 42%
Van de vrouwen heeft 51% het koopgedrag op tenminste één gebied aangepast, bij de mannen ligt dit percentage op 43%
Bijna helft Nederlanders heeft koopgedrag aangepast
De stijgende supermarktprijzen leiden ertoe dat Nederlanders hun koopgedrag aanpassen. In totaal heeft 47% van de consumenten zijn of haar gedrag aangepast op minimaal één gebied. Veelal gaat het hierbij om het vaker uitvoeren van een actie zoals het letten op folder aanbiedingen van bijvoorbeeld AH, Lidl, Kruidvat, Dirk, PLUS en ALDI en het kopen in verschillende winkels of het voorkomen van voedselverspilling.
In sommige gevallen worden acties nu juist minder vaak toegepast dan voorheen. Zo geldt dat 11% van de respondenten nu minder vaak in bulk of in grote aantallen koopt dan een jaar terug. Voor het kopen in lokale winkels en op de markt geldt een afname van 10%.
Kopen in lokale winkels en op markten bleek in het algemeen de minst populaire manier om te besparen op de boodschappen. Dit werd al nooit gedaan en wordt nog steeds nooit gedaan door 17% van de Nederlanders.
Kopen van aanbiedingen het meest populair
De actie die de grootste toename in popularteit kende, was het kopen van aanbiedingen. In totaal koopt 46% van de respondenten meer of veel meer aanbiedingen dan een jaar terug. Een andere populaire actie is het voorkomen van voedselverspilling (40% doet dit vaker). Een kleinere toename kenden de volgende acties: kopen in verschillende winkels (26%), het kopen van grote aantallen (25%), het kopen van seizoensgebonden producten (23%) en het kopen in lokale winkels en op de markt (13%).
Jongeren hebben hun koopgedrag sterker aangepast dan ouderen
De conclusies van het marktonderzoek verschilden op het oog niet veel wanneer gekeken werd naar de persoonsvariabelen. Met andere woorden: het kopen van aanbiedingen was niet alleen het meest populair onder de Nederlanders in het algemeen, maar ook onder lager opgeleiden en hoger opgeleiden, gezinnen en alleenstaanden etc.
De mate waarin persoonsgroepen reageerden verschilde wel enigzins. Zo heeft van de jongeren tot 30 jaar 59% zijn of haar gedrag aangepast op één of meer gebieden. Hiermee zijn zij de groep die het gedrag het sterkst heeft aangepast. Van de ouderen boven de 60 jaar heeft 42% zijn of haar koopgedrag aangepast op tenminste één gebied.
Vrouwen hebben hun koopgedrag sterker aangepast dan mannen
Wanneer gekeken werd naar verschillen tussen mannen en vrouwen viel op dat vrouwen hun koopgedrag het afgelopen jaar sterker hebben aangepast dan mannen. Zo heeft 51% van de vrouwen haar gedrag op tenminste één gebied aangepast, terwijl dit percentage bij de mannen op 43% ligt.
Onderzoeksopzet
Dit onderzoek is in oktober 2022 uitgevoerd in opdracht van Aanbiedingenfolders.nl en in samenwerking met Panelwizard. Aan de hand van een online survey zijn 1012 Nederlanders boven de 18 jaar ondervraagd. Dit waren allen Nederlanders die (mede)beslissen over de dagelijkse boodschappen. Het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop het koopgedrag van de consument het laatste jaar is gewijzigd, was het doel van het onderzoek.
De samenstelling van de groep respondenten vormde een goede afspiegeling van de Nederlandse samenleving. Er is rekening gehouden met het geslacht van de deelnemers, hun leeftijd, gezinssituatie, arbeidsparticipatie, opleidingsniveau en regio van herkomst.
